Spiral of Silence Theory (วงเกลียวแห่งความเงียบ)

ทฤษฎี Spiral of Silence หรือ แปลเป็นไทยได้ว่า "วงเกลียวแห่งความเงียบ" เป็นทฤษฎีโดย Elisabeth Noelle Neumann อลิซาเบธ โนเอล นอยมานน์ ผู้ที่เชื่อว่าความกดดันจากสังคมที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆนั้นจะทำให้คนที่มีความเห็นตรงกันข้ามจะไม่กล้าแสดงออก เนื่องจากเชื่อว่าตนเองเป็นเสียงส่วนน้อย และ กลัวจะแปลกแตกแยกออกจากสังคม เพราะอย่าลืมว่ามนุษย์เป็นสัตว์สังคมที่ชอบอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม (herd animal)



หลักการ 3 ประการของทฤษฎี

1. มนุษย์มีประสาทสัมผัสที่ 6 ที่รู้สึกได้ว่าตอนนี้กระแสสังคมเป็นอย่างไร โดยไม่ต้องอาศัยหลักฐานใดๆ (อารมณ์เหมือนเราอยู่ในสถานการณ์ที่มัน มาคุ มากๆ เราก็จะรู้สึกขึ้นมาได้เอง โดยไม่ต้องมีใครมาบอกว่ากำลังมาคุ)

2.อย่างที่กล่าวไปข้างต้นผู้คนกลัวการถูกโดดเดี่ยว และ รู้ดีว่าการกระทำใดจะเพิ่มโอกาสในการถูกโดดเดียว (ลึกๆแล้วไม่มีใครอยากเป็น แกะดำ หรอกจริงไหม)

3. จากข้อ 2 จึงทำให้ผู้คนส่วนมากเลือกทีจะทำตามกระแสและหลีกเลี่ยงการแสดงออกถึงความเห็นส่วนน้อยเพื่อไม่ให้ตัวเองถูกโดดเดี่ยว หรือ บอกคนอาจจะบอกว่าไม่จริง คนเราต้องสู้เพื่อสิ่งที่ตัวเองคิดว่าถูกต้อง ซึ่งทฤษฎีนี้เชื่อว่ามีคน 2 ประเภทที่ไม่แคร์สื่อ ได้แก่ อาชญากร หรือ วีระบุรุษ


ขั้นตอนการเกิดวงเกลียวแห่งความเงียบ

1. เมื่อเสพย์สื่อมวลชนเข้ามากๆ ผู้คนบางกลุ่มก็จะเริ่มรู้สึกตัวแล้วว่าความคิดของตัวเองนั้นไม่ตรงความคิดเห็นของคนส่วนใหญ่(เนื่องจากไม่สอดคล้องกับความคิดเห็นจากสื่อมวลชน)

2. ผู้คนกลุ่มนี้จะเริ่มรู้สึกว่าตนเองเป็นเสียงส่วนน้อย (ซึ่งจริงๆอาจจะไม่ใช่ แต่อาจจะเป็นเพราะว่าความคิดเห็นในแบบนั้นไม่ถูกนำเสนอออกมาผ่านสื่อมากกว่า) จึงทำให้ไม่กล้าแสดงความคิดเห็น

3. อีกฝ่ายหนึ่งที่มีความเห็นสอดคล้องกับสื่อมวลชนก็ได้ใจใหญ่ ยิ่งแสดงความคิดเห็นดังขึ้นๆ จึงทำให้ช่อว่างความแตกต่างทางความคิด ความรู้สึกนั้นขยายตัวมากขึ้น คนกลุ่มที่คิดว่าตนเองเป็นเสียงส่วนน้อยก็จะคิดว่าเราเป็นส่วนน้อยมากๆ(เสีย Self ว่าง่ายๆ) คนส่วนใหญ่ก็จะคิดว่าเห็นไหมหละ "ใครๆก็คิดแบบนี้" จนสุดท้ายกลุ่มที่เห็นต่างจากความคิดเห็นที่ถูกแสดงออกผ่านสื่อมวลชนก็จะเงียบในที่สุด

4. ท้ายสุดของเรื่องนี้คือเมื่อไม่มีเสียง(ความคิดเห็นคัดค้านใดๆ) ความคิดที่ถูกมองว่าเป็นเสียงส่วนใหญ่ก็จะครอบงำสังคม และ จะถูกอ้างว่าเป็นเสียงของประชาชนส่วนใหญ่โดยปริยาย (ทั้งที่จริงแล้วคนที่เห็นด้วย หรือ ไม่เห็นด้วยนั้นอาจจะไม่ได้น้อยไปกว่ากันเลย)

จากทฤษฎีนี้ จะเห็นว่าบทบาทอันทรงอิทธิพลของสื่อนั้นสามารถ

• สื่อ สามารถทำให้เสียงส่วนน้อยหุบปากได้ง่ายขึ้น ด้วยการนำเสนอข้อมูลที่มีอคติเพียงด้านเดียว และ อ้างว่านี่คือเสียงส่วนใหญ่ของสังคม
• สื่อ ไม่ได้บอก หรือ ให้ข้อมูลว่าผู้ฟังควรคิดอย่างไร แต่กำลังจะบอกว่าทุกคน(ใครๆ)เขากำลังคิดอย่างไร

พลังอำนาจของสื่อนั้นมาจาก 3 สิ่ง

• Ubiquity: พลังแห่งการเข้าถึงทุกคนทุกแห่ง
• Cumulation: การนำเสนอในสิ่งซ้ำๆ สะสมความคิดให้กับผู้ชม
• Consonance: ความสอดคล้องกันของสื่อต่างๆ ที่ช่วยกันนำเสนอเรื่องราวในมุมที่คล้ายๆกัน ทำให้ยิ่งดูเหมือนว่า ความคิดเห็นอันนั้นเป็นความจริง

ประเด็นที่น่าสนใจเกี่ยวกับทฤษฎีนี้

• ถ้าตกอยู่ในมือผู้มีอำนาจ? ที่สามารถควบคุมการสื่อสารได้ทุกช่องทาง เขาก็จะสามารถสร้างความจริงที่ดูเหมือนจะจริงขึ้นมาได้ใช่หรือไม่
• การปกปิดตัวตนในสื่อ Online จะช่วยทำให้เสียงที่สนับสนุนความคิดเห็นที่ไม่ได้ถูกนำเสนอผ่านสื่อ มารวมตัว และ ก่อตัวเป็นกลุ่มคนสังคมออนไลน์ได้หรือไม่
• เมื่อเวลาผ่านไปแล้วความจริงปรากฏ ว่าข้อมูลที่สื่อนำเสนอนั้น ไม่ถูกต้องโดยประจักษ์ ความน่าเชื่อถือของสถาบันสื่อสารมวลชนจะสั่นคลอนไปแค่ไหนอย่างไร
  
  Faking Awesome